Al sud de Caramauç, en 1881, descobriguèron lo jaç de Sant Sernin los Malhòcs, que vendrà Canhac de las Minas en 1910.

De 1921 a 1939 las societats de las Minas d’Albi fan bastir 118 lòtjaments per poder aculhir los immigrats poloneses qu’arriban entre 1919 e 1939. Las « colonias » son bastidas en rengas de la letra A a G e aculhisson mai de 400 poloneses en 1926.

Es en 1948 que Janeck, sonat Joanòt pels occitans del canton, dintra a 13 ans dins lo monde de las minas. Es lotjat a gratis a vida per la Societat de las Minas d’Albi. Trabalharà pendent 50 ans jos tèrra, dins de condicions fòrça complicadas e dangierosas, la calor qu’anava fins a 50 grases, la suja, las riscas d’explosion de grisó, la casuda de galariás que tuavan los amics, e la malautiá de la silicòsi qu’emportèt plan de monde.

D’aquel temps, l’occitan èra fòrça present dins las discutidas, dins las interaccions, e la venguda dels poloneses menèt una coabitacion de las tradicions. Las doas lengas se mesclavan, e un ligam fòrt se creèt entre los òmes. Los poloneses fasián lor mercat dins lo Carmausin, que los paisans i vendián lo lach, los uòus, los legums, la carn, etc. Los paisans venián tanben dins las colonias per vendre lors produccions. La bona ententa entre los poloneses e los occitans permetèt de metre a disposicion una sala polivalenta, qu’èra dubèrta a tot lo monde, e que s’i podiá dançar la masurcà o la pòlca pendent de balètis.

Joanòt es mon grand, tot aquò es son istòria, l’istòria de ma familha.

S’avètz l’escasença d’anar dins lo Carmausin, anatz vos passejar a Canhac de las Minas, dintratz dins l’istòria d’aquel vilatge e prenètz lo temps de visitar lo musèu de la Mina.

Marilon Ferré e la còla