La revista “Òc” del mes de junh presenta lo sociològ e antropològ paraguaian Elías Caurey. Escriguèt un recuèlh de poèmas en lenga guaraní : “Yayandu ñeere”. D’aquí me venguèt l’idèa de presentar la lenga guananí. S’agís d’una lenga indigèna de la familha tupi-guaraní, parlada a Paraguai, dins lo nòrd d’Argentina, lo levant de Bolivia e lo sud de Brasil. A Paraguai, es la lenga oficiala tan coma l’espanhòl. En guaraní, lo lexic de la fauna e la flora es fòrça desvolopat, ja qu’èra una lenga transmesa a l’oral pels indigènas que demoravan a l’origina dins la selva. Es sovent lo son d’un objècte, animalque va balhar lo mot. Aital lo mbarakaja [mbarakaja] es lo gat que ronroneja e per extencion lo mbaraka es la guitarra qu’a un son que ronroneja tanben. Mantun mots guaranís fan part del vocabulari espanhòl (ñandu = nandó, jaguaretá = jaguar…) e quitament francés ( tapir, aï,acajou...).
A l’ora d’ara, la lenga guaraní sembla mai preservada que los guaranís, que subisson l’invasion d’espleitadors agricòlas. Aqueles destrusisson lors territòris e centenas de guaranís se suicidèron aquelas darrièras annadas.
Per acabar vaquí la revirada del poèma “Flor de selva”, escrit per Elías Caurey e revirat per Frederic Fijac.
M’entrauqui dins l’espés del monde. Camini flocat d’un risolet seu.
Sas mans moflas me calinhan la gauta, los meus clotets li rendon gràcia.
Dins la nolença del nectar de sa flor mon arma se garís.
Es ma « Flor de selva ».
Al compàs del ventdança, coma parpalhòl mirgalhat.
Se calha ma votz, per daissar la paraula el còr.
E mon còr remira pivelat aquela belesa sens-parièra.
Al dintre d’el meteis gaubeja un jaç que siasque lo de ma « Flor de selva ».
Marion Guillet e la còla