Pausat sus la man, sus la gauta, sul front, sus la boca, de potonets, un potonàs, una potonada, n’i a de tota mena.

Lo dels dròlles qu’es pausat sus la gauta del cap de las pòtas e qu’es tindaire. De còps, un pauc maladrech mas talament polit quand es espontanèu.

« Un poton que acòrcha la vida umana » escriu P. Morand, es lo dels amoroses. Emplenat d’emocions e d’espèras, es passat pels agaches, per l’assentiment silenciós o s’es declarat. Puèi, se muda doçament en costuma e se fa en seguretat.

Per se saludar, se rescontrar, se daissar, s’aimar, lo poton cobrís de realitats diferentas segon lo contèxt, l’epòca e l’endreit.

Dins l’antiquitat, « En cò dels Persis, lo poton de saludacion se practicava sus la boca pas qu’entre personas de reng egal. » escriu l’istorian Yannick Carré. Puèi a l’Edat Mejana, lo poton de patz que se fasiá sus la boca, entre òmes, simbolizava lo ligam indestructible entre un Sénher e son vassal. Apond qu’ « A partir de la Renaissença, (…) va pèrdre pauc a pauc sa foncion oficiala e sacrada e ven un gèste de tendresa que tòca mas qu’engatja pas mai. »*

D’uèi, es un ritual cultural, particularament present dins los païses mediterranèus. Dominique Picard, psicò-sociològ, ditz que « la saludacion es çò que sonam una reconeissença identitària, un biais de dire a qualqu’un qu’es pas desconegut, que fa part de la nòstra esfèra de coneissença. »**

Ara, aquela tradicion es remandada. Los potons son d’esquivar per causa del Coronavirus. D’unes an trobat de saludacions novèlas, amb los coides, coma se fa en Africa amb Ebola, o amb los pès, que se sòna lo « Wuhan-shake » del nom de la vila qu’es apareguda la Covid-19. D’autres meton la man sul còr, pausan de potons sus la man puèi los mandan en bufant dessús.

Per l’antropològa Geneviève Zoïa, de l’universitat de Montpelhièr, en Mediterranèa la « proximitat fisica (…) fonda la nòstra identitat. » Se pòt que cambièsse lo rapòrt a l’autre, lo biais de se rescontrar.

Segon un estudi de l’agéncia Santat Publica França, aquela mesura barrièra èra fòrça respectada en Occitania pel primièr confinament, 94 % de la populacion al 31 de mars de 2020 an declarat respectar aquela mesura, mas baissèt pel segond, 76 % al 23 de novembre de 2020.

Soi pas encara acostumada, saludi mas me devi empachar de faire un pas en davant cap a l’autre. Ça que la, ne vèsi per carrièras, de joves, d’adultes o de vièlhs que se potonejan.

Que s’acabe lèu !

* Le baiser, Premières leçons d’amour, Autrement, 1997.

** Politesse, savoir-vivre et relations sociales (Que sais-je ?, 2019). 

Emilia Tisné e la còla.