La maria blanca qu’ei un ausèth de la familha deus vutres e lo son nom francés qu’ei “Pernoptère d’Egypte”. Qu’ei un ausèth migrator : de seteme dinc a març que demora en Euròpa deu Sud, au Mejan e au Pròche Orient puish lo restant de l’annada, qu’ei a díser sustot l’ivèrn, que parteish taus país cauts, au sud deu Saharà e au sud d’Índia.
En Bearn, que viu en montanha enter 500 e 1200 mètres d’altitud ; que’s hè lo nid en ua tutòta au bèth miei de las penas de montanha. La maria blanca que mesura enter 60 e 80 cm de hautor, que pesa enter 2 e 2,5 kg e qu’a ua envergadura de 150 a 180 cm. Qu’ei lo mei petit de la familha deus vutres. Que ‘s neureish sustot de bèstias mortas. Que gaha tanben reptiles, peishs, insèctes e bestiòtas. Qu’ei capable de’s servir d’ua pèira entà crascalhar ueus e minjar lo dehens.
La reproduccion que’s debana a la fin deu mes d’abriu. Los pairs que neureishen lo o los petits pendent duas a tres setmanas puish que’us dèishan. Los adultes que pòden víver dinc a vint ans. Peus Pirenèus, ne demora pas sonque setanta coples de maria blanca ; per’mor d’aquò, qu’ei ua espècia protegida au nivèu nacionau e classada “en dangèr”. Entà véder aqueths vutres, que cau anar per las vaths de montanha qui son pro largas ; que s’i passejan sovent entà cercar de qué minjar.
La maria blanca qu’ei discreta e enigmatica. En Bearn, qu’ei un ausèth legendari que hè partida de l’imaginari ; que’u trobam dens los contes on ei sovent comparat a ua hada.
Ad aqueth perpaus lo grop Nadau que’n hasó ua cançon interpretada peus Calandrons d’Auloron au parat deu module 2 :
Pèir Sacaze e la còla